Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Bir taraftan Türkiye-Türkmenistan, diğer taraftan Azerbaycan’ın da dahil olduğu üçlü işbirliği programlarıyla mutlaka enerji alanında çok daha güçlü bir işbirliği yapmamız lazım.” dedi.
Yılmaz, TOBB’da düzenlenen Türkiye-Türkmenistan İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, Türkmenistan ve Türkiye ilişkilerinin liderler düzeyinde güçlü bir siyasi iradeyle desteklendiğini, tarihi derinliğe sahip olduğunu ve her açıdan zenginleştiğini söyledi.
Türkiye ve Türkmenistan arasında ilişkilerin en somut göstergelerinden birinin ticaret alanında olduğunu ifade eden Yılmaz, “Son yıllarda ticaretimiz çok şükür iyi bir artış trendi yakalamış durumda. 2022 yılında ülkeler arası ticaret 2 milyar doları aşmış durumda. 2023 yılının ilk dokuz ayında ulaştığımız ticaret hacmiyle şimdiden 2022 yılı rakamını geride bıraktık, 2,1 milyar dolarlık bir hacme geldi ticaretimiz. Yıl sonu itibarıyla da 3 milyar doları yakalayacağımıza inanıyoruz.” diye konuştu.
Yılmaz, bu ticarette elektrikli makinelerin yüzde 16, metal eşyaların yüzde 10, genel sanayi, makine ve ekipmanlarının yüzde 8, özel makinelerin yüzde 5 ve prefabrik yapıların yüzde 4 paya sahip olduğunu aktardı.
“Türk müteahhitliğinin ikinci büyük pazarı Türkmenistan”
İkili ticaret hacminde hedefin 5 milyar dolar olduğunu ve Türkiye-Türkmenistan iş dünyasının çabaları ve ortaklıklarıyla bu hedefe en kısa sürede ulaşılacağını dile getiren Yılmaz, şunları söyledi:
“Türkmenistan’da yine diğer çok önemli bir alan müteahhitlik sektörü. Baktığınız zaman 1077 proje ve 50 milyar doları aşan bir müteahhitlik taahhüt sektörü hacmini görüyoruz. Bu çok önemli bir rakam. Bu bedel dünyanın genelinde müteahhitlerimizin üstlendiği projelerin yüzde 11’ine tekabül ediyor ve Rusya Federasyonu’ndan sonra Türk müteahhitliğinin ikinci büyük pazarı Türkmenistan. Bu açıdan da gerçekten çok önemli bir mesafe almış durumdayız.”
Yılmaz, Türkmenistan’ın doğal zenginlik ve kaynaklara sahip bir ülke olduğunu belirterek, Türkmenistan’ın bu kaynaklardan sağlanan geliri yeni şehirler, altyapılar, yollar, sanayi ile tarıma yönelik yatırımlar için kullandığını ve her geçen yıl kalkındığını söyledi.
Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov’un daveti üzerine aralık ayında Türkmenistan’da düzenlenecek fuara katılacağını dile getiren Yılmaz, Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Batır Atdayev ile de Karma Ekonomik Komisyon toplantısını yapacaklarını ifade etti.
Yılmaz, müteahhitlik sektöründe yeni bazı fırsat ve projeler bulunduğuna dikkati çekerek, “Bunlar arasında Arkadağ Akıllı Şehri’nin ikinci etabı ve Aşkabat Akıllı Şehri ön plana çıkmaktadır. Çok nitelikli projelerin yapılacağı bu büyük ölçekli projelerde, altyapı hamlelerinde inanıyorum ki Türk müteahhitleri geçmişte olduğu gibi yine son derece önemli bir rol oynayacaklardır.” şeklinde konuştu.
Türkmenistan’da müteahhitlik alanında çok iyi firmalar kurulduğuna işaret eden Yılmaz, Türk firmalarının bu alanda Türkmen firmalarına tecrübe ve kapasite aktardığını ve yeni projelerle bu seviyenin yükseleceğini söyledi.
“Türkmenistan doğal gazı ve elektriğinin küresel piyasalara arzında işbirliği yapmamız gerekiyor”
Yılmaz, ticaretle birlikte yatırımların da karşılıklı teşviki ve kolaylaştırılması gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Daha fazla Türkmen firmasını Türkiye’de görmekten büyük memnuniyet duyarız. Aynı şekilde Türkiye’den de Türkmenistan’a yarım milyar dolara yaklaşan bir yatırım var. Bunun da artarak tabii ki devam etmesini temenni ediyoruz. Yine çok önemli bir alan enerji konusu. Enerji her zaman stratejik bir konu ama son dönemlerde özellikle jeopolitik, ekonomik gelişmelerle daha da önemli hale gelmiş durumda. Bu anlamda bu stratejik sektörde Türkmenistan doğal gazı ve elektriğinin küresel piyasalara arzında da mutlaka işbirliği yapmamız gerekiyor. Bir taraftan Türkiye-Türkmenistan, diğer taraftan Azerbaycan’ın da dahil olduğu üçlü işbirliği programlarıyla mutlaka enerji alanında çok daha güçlü bir işbirliği yapmamız lazım. Bu çerçevede Hazar Denizi’ndeki dostluk sahasına özel bir önem atfettiğimizin de altını çizmek isterim.”
Ulaşım sektörünün diğer bir önemli alan olduğunu belirten Yılmaz, Türkiye’nin Hazar Geçişli Doğu-Batı-Orta Koridoru projesini çok önemsediğini, projenin hem Türkiye hem Orta Asya için çok kıymetli olduğunu ve bu konuda bölge ülkelerinin daha fazla işbirliği yapması gerektiğini kaydetti.
Yılmaz, ulaşım konusunda, ticaret anlaşmalarından kapıların iyileştirilmesine, taşımacılıktaki sistemlerin standartlaştırılıp uyumlaştırılmasına kadar birçok başlık bulunduğunu anlatarak, “Bu noktada karayolu geçiş ücretlerinin ortadan kaldırılması veya düşürülmesi çok kıymetli. Yine vizeler konusu bu ticarette, ulaştırmada çok kıymetli. Vizelerin kaldırılması veya en azından iş dünyasının daha uzun süreli vize imkanlarına kavuşmasını da yine bu ilişkileri geliştirmede çok önemli, çok faydalı bulacağını belirtmek istiyorum.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Türkmenistan’da 6-8 Aralık’ta Türk İhraç Ürünleri Fuarı’nın gerçekleşeceğini bildirerek, iş dünyasının fuara yoğun ilgi göstermesini beklediklerini belirtti.
Yılmaz, “İnşallah ben de resmi heyetle birlikte orada olacağım. Bir taraftan devletler arası görüşmelerle bir taraftan da özel sektörler arası görüşmelerle, bu imkanı hep birlikte değerlendirip ticaret potansiyelimizi, yatırımlarımızı ve diğer konulardaki işbirliklerimizi çok daha üst düzeye çıkaracağımıza yürekten inanıyorum.” dedi.