“Yerli müşterinin alım gücündeki daralmanın sonuçlarını eylül ve ekim aylarında büyük ölçüde hissettik. Kasımda ise indirim kampanyaları sayesinde hem adet satışında hem de cirolarda ciddi bir artış yakaladık. 2023’ün geneli için adet satışlarında ortalama yüzde 10, ciroda yüzde 100 artış olduğunu söyleyebiliriz. Organize perakendenin cirosunda turiste satış önemli bir yer tutuyor Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre 2022’de toplam kartlı harcamaların yaklaşık yüzde 10’unu yabancıya satışlar oluşturuyordu. Bu yıl Ocak-Ekim döneminde oran yüzde 7’de kaldı. Bu da bize Türkiye’de fiyatların yerli müşteriler bir yana artık yabancılar için de cazip olmaktan çıktığını gösteriyor.”
Kiraları düşürecek formül
Organize perakende sektörü için kiranın en önemli maliyet kalemini oluşturduğunu belirten Sinan Öncel şöyle konuştu:
“10. uzama yılını dolduran kontratlarda 6-7 kata varan kira artışı talepleriyle karşı karşıya kalıyoruz. Oysa enflasyonla topyekûn mücadele için öncelikle kira dahil tüm maliyetlerdeki artışı dizginlemeliyiz. Bu konudaki önerimi bir kez daha hatırlatmak istiyorum: Tıpkı konutlarda olduğu gibi işyeri kiralarının artış oranına bir üst sınır getirilebilir. Bu oran yıllık enflasyonun yüzde 50-60’ı kadar olabilir. Mülk sahibinin kaybı da gelir ve kurumlar vergisi indirimleriyle telafi edilebilir. Biz çözüm konusunda umutluyuz. Aksi takdirde yılbaşından sonra fahiş kira artışı talep edilen verimsiz mağazaların kapatılması gibi bir durumla karşı karşıya kalabiliriz. Kapanan her mağaza aynı zamanda istihdam kaybı anlamına geleceği için böyle bir seçeneği düşünmek bile istemiyoruz.”
Yasal düzenlemeye rağmen pek çok AVM’de ortak alan ve enerji giderleri konusunda şeffaf olmayan uygulamaların hâlâ devam ettiğini bildiren Öncel, “AVM yönetimlerinden sağlıklı genel gider dökümü alamayan üyelerimizden her ay çok sayıda şikâyet geliyor” dedi.
